Bazylika Mniejsza p.w. św. Piotra i Pawła

Ogólny widok kościoła

Portal zachodni


Portal południowy


Figura św. Jana Nepomucena


Figura wotywna Trójcy Świętej

Strzegomski kościół pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła jest jednym z największych osiągnięć śląskiego gotyku. Wybitne walory architektoniczne i rzeźbiarskie świątyni, jej jednolitość przestrzenna utrzymana mimo trwających półtora wieku prac budowlanych oraz imponujące rozmiary (wysokość budowli – 34,2 m, długość nawy środkowej – 76 m) pozwalają uznać w niej dzieło o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego zarówno Dolnego Śląska, jak i całego kraju. Kościół w Strzegomiu jest jednym z około 30 obiektów sakralnych, zbudowanych na Śląsku przez zakon joannitów i stanowi świadectwo jego wpływu na kształtowanie się kultury tego regionu w okresie średniowiecza. To wybitny przykład ustalonego w XIV w. w miastach śląskich zwyczaju wznoszenia świątyń gotyckich w typie bazyliki - tzw. szkoła śląska. Strzegomska bazylika, stylistycznie do niej należąca, wyróżnia się zastosowaniem sklepień sieciowych inspirowanych rozwiązaniami Piotra Parlera, silnie wyodrębnionym, potężnym transeptem, budulcem granitowo-bazaltowym, ale przede wszystkim – bardzo wysokim poziomem artystycznym i jednolitością koncepcji architektonicznej. Artyzm wykonania przejawia się również w kamiennym detalu architektoniczno-rzeźbiarskim. Uwagę zwracają zwłaszcza trzy bogato rzeźbione portale, z których najcenniejszy jest dwustrefowy tympanon portalu zachodniego ze sceną nawrócenia św. Pawła. Przedstawienie to ma swój ideowy, a częściowo także i formalny pierwowzór w tympanonie „Portalu Śpiewaków” z wiedeńskiej katedry św. Szczepana. Scena „Sądu Ostatecznego” na wimperdze jest natomiast jedynym przykładem dekoracji figuralnej wimpergi na Śląsku. Podkreślić należy ponadto wyjątkową ekspozycję sylwety świątyni w krajobrazie miasta i okolicy.
Zakon joannitów pełnił posługę w Strzegomiu od 1180 r. W dokumencie z 1203 r., książę Henryk I Brodaty i biskup Cyprian potwierdzili nadanie kościoła św. Piotra w Strzegomiu rycerskiemu zakonowi przez Imbrama z rodziny Ilikowiców, kasztelana Ryczyna. Obecną, gotycką świątynię (powstałą w miejscu wcześniejszej) wznoszono w trzech etapach z fundacji książęcej i mieszczańskiej. W latach 1335-70 zbudowano korpus nawowy ze sklepieniami naw bocznych, od ok. 1370 do 1 ćw. XV w. - mury obwodowe transeptu, prezbiterium, zakrystię i kruchty, a ok. poł. XV w. sklepiono nawę główną. Wiadomo, że w 2 poł. XIV w. budową kierował mistrz Jakub ze Świdnicy. Na przełomie XIV i XV w. powstały płaskorzeźbione portale z tympanonami. W 1522 r. dokończono wieżę południową i wzniesiono emporę muzyczną. Około 1540 r. kościół został przejęty przez ewangelików. Zapewne na początku XVII w. uległa sekularyzacji komandoria joannicka. W okresie wojny trzydziestoletniej katolicy odzyskali kościół, ale w 1632 r. ewangelicy przejęli świątynię ponownie. Od tej pory użytkowano ją wspólnie. Miasto było w większości ewangelickie, zatem katolicy odprawiali nabożeństwa w zakrystii, natomiast w kościele odprawiano nabożeństwa protestanckie. Jednocześnie w mieście narastał spór o prawo patronatu nad kościołem. Prawo rościli sobie zarówno joannici, którzy powoływali się na średniowieczne akty nadania, jak i rada miejska. Spór rozstrzygano przez sądem królewskim w latach 1629-1631 i zakończono orzeczeniem, w którym prawa patronackie przyznano komandorii maltańskiej. Miała ona odtąd decydować o obsadzeniu proboszcza i o jego uposażeniu. W 1658 r. komtur hrabia Ferdinand Ludwig Kolowrat przekazał karmelitom duszpasterstwo w kościele parafialnym. W czasach nowożytnych kościół wielokrotnie trawiły pożary. W XVIII w. spłonął bogaty wystrój wnętrza. Po 1810 r. kościół pełnił funkcję miejskiego kościoła parafialnego. Już w XIX w. miało miejsce kilka poważniejszych renowacji kościoła włącznie z regotycyzacją.
Kościół parafialny w Strzegomiu jest oszkarpowaną trójnawową bazyliką, wzniesioną z kamienia na rzucie krzyża łacińskiego z transeptem i wielobocznie zamkniętym prezbiterium. Fasadę zachodnią akcentują dwie wieże, w tym jedna nieukończona. Kamienne elewacje świątyni wzbogacone zostały piaskowcowym detalem architektonicznym i rzeźbiarskim (m.in.: rzygacze, głowy postaci, dekoracje roślinne i geometryczne na fryzach podokapowych). Wejścia główne i boczne akcentowane są rzeźbionymi portalami. Na wimperdze portalu zachodniego (frontowego) z XIV w. przedstawiono "Sąd Ostateczny" z posągiem Chrystusa jako Sędziego Świata oraz postaciami Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty. W tympanonie tego portalu ukazana została wielopostaciowa, dynamiczna scena nawrócenia św. Pawła w kompozycji pasowej. Ten sam charakter formalny ma przedstawienie na tympanonie portalu północnego z XV w., w którym ukazano Koronację Matki Boskiej, a poniżej Koronację Betsabe przez Salomona i Estery przez Ahaswera. W tympanonie południowym, z ok. 1400 r. znajduje się scena Zaśnięcia Marii. Wnętrze kościoła nakrywają sklepienia krzyżowo-żebrowe (w nawach bocznych), gwiaździste (w kaplicach i na skrzyżowaniu naw) i sieciowe (w nawie głównej). Zachowały się cenne obiekty stanowiące pierwotne wyposażenie kościoła, m.in.: trójarkadowa, kamienna sedilia i kamienne sakramentarium w kształcie wieży z 1 poł. XV w. (aut. Wolfang z Wiednia), kamienna chrzcielnica z XVI w., manierystyczna ambona z 1592 r. (aut. Caspar Berger z Legnicy), fragmenty polichromii z XIV i XVI w., szereg nagrobków i epitafiów z XVI-XVIII w., a także XVIII-wieczne ołtarze. W wyższej wieży kościoła znaleźć można niezwykle cenne dzieło sztuki ludwisarskiej – najstarszy ciągle pracujący dzwon kościelny z 1318 r.

Wnętrze

Opis w opracowaniu Hansa Lutscha

  • Epitaphien, nach dem Alter geordnet, meist ungepflegt,
  • 1) von einfachem Aufbau: Frührenaissancepilaster mit niedrigem Gesims und Giebeldreieck auf einem Grundgesimse mit Inschriftfriese umrahmen eine Bildtafel, welche flacherhaben die h. Dreieinigkeit darstellt; darunter knieen die vier Mitglieder der Familie. 1565. Südkapelle.
  • 2) daneben, zerstört, ebenfalls aus Stein; aus Holz besteht die Mitteltafel mit einer Darstellung der Taufe Christi.
  • 3) für eine Tochter des Predigers Valentin Bogler + 1572 (1579 Hv. 23). Grundform 1); die Verstorbene kniet unter dem Kreuze. Südseite, außen.
  • 4 dgl. Grundform, derb behandelt, für ein Ehepaar, welches unter einer Auferstehung Christi knieend dargestellt ist.
  • 5) Grundform, sehr zierlich; das Gebälk wird von ionischen Säulen getragen; darüber in halbkreisförmigem Felde eine flacherhabene Darstellung des Chronos als Knaben mit Sanduhr, das Haupt auf einen Schädel gestützt. Die Säulen ruhen auf Löwenkopf-besetzten Konsolen; nach unten endigt der Aufbau in Voluten. Errichtet für den Ratmann Valentin Hiller, + 1603, und seine beiden Frauen, + 1572 und 1600. Nordseite, außen.
  • 6) Grundform, einfach tüchtig. Die Verstorbenen knieen unter dem Kreuze. Südseite, außen.
  • 7) dgl., für den erbaren kunstliebenden Georg Seifridt, Bürger und Kangisser, + 1594, und seine Hausfrau, + 1591; Tafel zumeist mit Inschriften bedeckt; einige figürliche Darstellungen.
  • 8) Gedenkstein von 1600 mit einfachem Renaissance-Ornament, mehr der früheren Behandlungsweise nahestehend. Au einem Pfeiler des Südschiffes.
  • Eine größere Zahl von Epitaphien des XVII. und XVIII. Jahrhunderts, teilweise an der Mauer des Kirchplatzes.
  • Grabsteine mit den Flachbildern der Verstorbenen in Lebensgröße, meist übertüncht, daher die Aufzählung im Einzelnen unterbleiben muss. Es sind vorhanden a) 12 Grabsteine für Ritter, darunter aus den Jahren 1555, 1557, 1560, 1573, 1602 (?), 1605, 1618; b) 5 für Frauen, darunter aus den Jahren 1596, 1613, 1620; c) für einen Knaben von 1592; d) 12 für Kinder, darunter aus den Jahren 1571, 1585, 1595, 1596, 1607, 1608, 1617.
  • Grabstein für den Johanniter Nicolaus Hertwigk, huius ecclesie pastor, + 1542, zeigt den Verstorbenen knieend, von dem Patrone und der Jungfrau dem Heilande zugeführt. Südpfeiler.
  • Grabstein für Frau Christina Nimptschen von Pitterwicz, Wittwe des Baltasar Schindel von der weisen Leipen, + 1572. Sudseite, außen.
  • Drei Grabsteine der Familie Seidlitz von 1611, durch einen zerstörten ornamentalen Aufbau zusammengefasst. Südliche Turmhalle.
- Die Kunstdenkmäler der Landkreise des Reg.-Bezirks Breslau - im amtlichem Auftrage bearbeitet von Hans Lutsch. Breslau 1889. -

Wyciąg z inwentaryzacji hrabiego Hoverdena

  • 1379. Schonweber, Peter.
  • 1386. Johannes, Notarius.
  • 1464. Sonleum, Joh.
  • 1481. Sebenitz, Joh.. Praecentor.
  • 1490. Rymer, Hans.
  • 1492. Raymer, Barb. geb. Hansin.
  • 1494. Reynold, Dorothea.
  • 1500. Reynold, Andreas.
  • 1512. Chütner, Joh., plebanus.
  • 1524. Thier gart, Vincent.
  • 1537. Kiesewetter, Frau Barbara.
  • 1542. Hertwigk, Nic., Frater. (Johanniter?)
  • 1553. Ruhnbaum, Georg, Provisor, an der Pest gestorben.
  • 1557. Reisewicz, Heinr., von Wederau und Hunde.
  • 1560. Sthibitz, Hans, von Merzdorf.
  • 1561. Hoffmann, Achatius.
  • 1561. Hoffmann, Joach., bacc. phil.
  • 1563. Bavarus, Joh., Consul.
  • 1570. Czchei, Franc., Lehrer.
  • 1572. Andreades, Bartolus, Ludimagister.
  • 1573. Hartmannsdorf, Elbel v„ Hofrichter.
  • 1573. Adelsbach, Julius.
  • 1576. Leber, Joh.
  • 1579. Boegler, Sabina Theodora.
  • 1585. Gniser, Georg, deutscher Schulhalter.
  • 1585. Gniser, Georg.
  • 1587. Schindel, Christof, von Streit.
  • 1587. Koppelius, Jac., Senior.
  • 1593. Poppe1, Leop., Frhr. v. Lobkowitz, Prior d. Malthes.
  • 1594. Adelsbach, und Niclasdorf, Gotefridt v.
  • 1594. Mühlheimb, Sigm. v., auf Lahsen u. Groselgot.
  • 1595. Rühnbaum, Caspar.
  • 1596. Seidlitz, Anna v., gb. Gellhorn und Bertelsdorf.
  • 1598. Reichel, Hedw., verh. Kopelly.
  • 1598. Rhetel, Sabina, verh. Kobach. (Robach?) Rindfleisch, Joh., und seine Frauen:
  • 1598. Titius, Georg, Consul.
  • 1598. Schenck, Sebast. v., Johanniter-Commeodator.
  • 1599. Lesote, Elena, gb. Adelsbach.
  • 1599. Rühnbaum, Georg.
  • 1600. Rumbaum, Magd., verh. Rother.
  • 1605. Hobergk, Franz von, und Kauder.
  • 1609. Balleus, Robertus, Engländer.
  • 1610. Hoberg, v., und Pilgramshein, George.
  • 1610. Seidlitz, Adam v., von Burkersdorf etc.
  • 1613. Krebs, Judit, gb. Utmanin.
  • 1618. Sack, Barth. v., von Pierschen.
  • 1622. Koschwitz, Ros., gb. Sehifferin.
  • 1786. Schmiedt, Benj., Rathmann.
  • 1791. Herrmann, Gottl., Pastor, u. Frau, gest. 1832.
  • 1796. Thilo, G. Chr., Prediger.

- Schlesiens Grab-Denkmale und Grab-Inschriften. Graf Hoverden'schen Sammlung - Breslau 1870-72. -

Portal zachodni

Portal zachodni Portal zachodni
Portal zachodni Portal zachodni
Portal zachodni Portal zachodni
Portal zachodni Portal zachodni
Portal zachodni Portal zachodni
Portal zachodni Portal zachodni

Portal zachodni czyli główny w Bazylice Mniejszej należy do najwspanialszych tego typu dzieł w architekturze sakralnej w Polsce.

Płyta nagrobna Heinricha von Reibnitz † 1557

               
               
               
               

Płyta nagrobna Heinricha von Reibnitz z Wiadrowa i Psar, zmarłego w 1557 roku.

ANNORVM 1557 DIE MITWOCH IN DEN QUARTAL VOR DEM HEILIHEN CHRISTAG IST DER EDELE VND ERENVESTE HEINRICH REIBENICZ VON WEDERAV VND HVNDE IN GOT RHVENDE SELIG VORSCHIDEN

Płyta nagrobna Rosiny von Koischwitz † 1622

               
               

Płyta nagrobna Rosiny von Koischwitz zd. von Schifferdegger, żony tutejszego lekarza Daniela von Koischwitz, zmarłej w drugą niedzielę Wielkiego Postu 1622 roku w wieku 25 lat.

ANNO 1622 AM SONNTAG REMINISCERE IST IN GOTT SELIG VORSCHIEDEN DIE EDLE VIELEHRENTUGENDSAME FRAU ROSINA GEB. SCHIFFERDEGGERIN, DES EDLEN .. DANIELS KOISCHWITZ GENANNT, DER ARZNEI DOCTOREN ALLHIER, HERZGELIEBTE ANDERE HAUSFRAU, IHRES ALTERS 25 JAHRE

Płyta nagrobna Heinricha von Burwitz † 1592

               
               
               
               
               

Płyta nagrobna Heinricha von Burwitz, syna Ulricha von Burwitz, zmarłego 20 marca 1592 roku w wieku 4 lat.

ANNO 1592 DEN 20 MARTII VMB 19 DER GANTZEN VHR IST IN GOT SELIGLICH VORSCHEIDEN HEINRICH BVRWITZ DES EDLEN EHRNVESTE VD WOLBENAMPTEN VLRICH VON BVRWITZ ZV FEHEBEVTEL SEIN GELIEBTES SONLIN SEINS ALTERS 4 DEN G. G.

Płyta nagrobna Nickela von Seidlitz † 1577

               
               
               

Płyta nagrobna Nickela von Seidlitz, syna Hansa von Seidlitz, zmarłego 7 kwietnia 1577 roku

Ao 1577 IOR DEN 7 APRIL IST IN GOT VORSCHIDEN DES EDLEN EHRNVESTEN NICKEL V. SEIDLITZ AVF FVRSTENAV SONLEIN HANS V. SEIDLICZ DEM GOT GNEDIG SEI AMEN

Płyta nagrobna Iuliane von Burwitz † 1596

               
               
               

Płyta nagrobna Iuliane von Burwitz zd. von Schellendorf, żony Ulricha von Burwitz z Wieśnicy koło Strzegomia, zmarłej 6 lutego 1596 roku.

ANNO 1596 DEN 6 FEBRVARII IST IN GOT SELIG ENTSCHLAFEN DEN EDLE VIELEHRNTVGENTSAME FRAV IVLIANA GEBORNE SCHELNDROFIN DER EDLEN EHRNVESTEN AVCH WOLBENAMPTEN VLRICH VON BVRWITZ ZV FEHEBEVTEL ELICHE HAVSFRAV DEM GOT GNADE

Płyta nagrobna Georga von Hoberg † 1610

Płyta nagrobna Georga von Hoberg z Żółkiewki, Parszowic i Maniowa Wielkiego, zmarłego 27 marca 1610 roku w wieku 23 lat.

IM IAR 1610 DEN 27 MARTI EINE STVNDE VOR ABENDIS IST DVRCH GOTES VORHENGNIS DER EDLE EHRENVESTE VND WOLBENAMBTE HERR GEORGE VON HOBERG VND PILGRAMISHAIN ZV PILGRAMSHAIN VON GEORGE VON PVRSCHVITZ VND GROSMONAW DVRCH EIN RAPIR STICH IEMMERLICH VOM LEBEN ZVM TODE GBRACHT SEINES ALTERS IM 23 IAR DESEN SEELE GOT GNEDIG SEY VND DEM LEIBE EINE FROLICHE EVFERSTEVNGS

Płyta nagrobna Iudith Ulrich † 1613

               
               
               
               
               
               
               

Płyta nagrobna Iudith Ulrich, żony pisarza miejskiego z Jawora Jacoba Ulricha, zmarłej 1 czerwca 1613 roku. U dołu po lewej stronie widoczna postać małej dziewczynki.

IM IAHRE 1613 AM ERSTEN IVNII IST IN GOT SELIG VORSCHIDEN DIE EDLE WOHLEHRENTUGENDREICHE FRAW JUDITH ULRICHIN, DES EDLEN WOHLBENAMPTEN HERRN RECOB STADTSCHREIBERS ZV JAVER GELIBTE HAVSFRAW IHRES ALTERS IM 21. IAHR DER GOT GNADE

Płyta nagrobna córki Georga von Elbel † 1589

               
               
               

Płyta nagrobna córki Georga von Elbel vnd Hartmannsdorf zu Stanwitz, zmarłej 27 marca 1589 roku w wieku 4 lat.

Ao 1589 DEN 27 MARTII IST MIR GEORGE V. ELBEL VND HARTMANSDORF ZV STANWITZ MEINE LEBEN TOCHTERLEIN . . . . . SELIG IN GOT VORSCHIDEN IHRES ALTERS 4 IAR DER G. G.

Płyta nagrobna Mertena von Elbel † 1573

               

Płyta nagrobna Mertena von Elbel von Hartmannsdorf, sędziego w Strzegomiu, zmarłego 31 maja 1573 roku w wieku 52 lat.

IM 1573 IOR DEN 31 MAII IST IN GOT VERSCHIDEN DER EDLE EHRNFESTE MERTEN ELBEL VON HARTMANSDORF HOFRICHTER ZVR STRIGA SEINES ALTERS 52 IOR DEM GOT GNEDIG SEI

Płyta nagrobna Heleny von Lesota † 1599

               
               

Płyta nagrobna Heleny von Lesota zd. von Adelsbach, żony Absolona von Lesota, zmarłej 21 października 1599 roku

IM IAR 1599 DEN 21 OCTOBER VMB 6 AN DER HALBEN VHR FRVH IST IN GOTT SELIG VORSCHIDEN DIE EDLE VIELEHRN TVGENTREICHE FRAV HELENA GEBORNE ADELSBACHIN DES EDLEN EHRNVESTEN V. WOLBENAMPTEN H. ABSOLON. V. LESOTE AVF MVCKA EHLICHE HAVSFRAW DER GOTT GNADE

Płyta nagrobna Gottfrieda von Adelsbach † 1594

Płyta nagrobna Gottfrieda von Adelsbach z Mikoszowej koło Świdnicy, zmarłego 14 września 1594 roku.

ANNO 1594 DEN 14. SEPTEMBRIS IST DER EDLE GESTRENGE EHRNVESTE WOHLBENAMPTE HER GOTTFRID VON ADELSBACH UND NIKLASDORF IN KVNERSWALDAW, DER HEREN FVRSTEN UND STANDE ZU .. BESTELLTER GEWESENER HEINRICH IN HUNGERN ZUR NEISE IN GOT DEM HERN VORSCHIDEN DEM GOT GNADE

Płyta nagrobna Hansa von Stibitz † 1560

               
               
               

Płyta nagrobna Hansa von Stibitz z Marcinowic koło Kondratowa w 1560 roku.

ANNO 1560 AM SVNTAGE SEPTVAGESIMA VMB SEINS IST AVF DEM BVRGLEHEN ZVR STRIGAV IN GOT VORSCHIDEN DER EDLE EFRENT VESTE WOLBENAMTE HER HANS STHIBIZ VON MERTZ DORF AVF KONRITZ WALDE DEM GOT GNAD

Płyta nagrobna Anny Marii von Nimitz † 1585

               
               
               

Płyta nagrobna Anny Marii von Nimitz, córki Christofa von Nimitz z Piotrowic, zmarłej na Wielkanoc 1585 roku w wieku 3 lat. Wokół postaci cztery herby rodzinne. Po stronie ojczystej von Nimitz i Schaffgotsch, a po stronie macierzystej von Mülheim oraz von Nimitz.

ANNO 1585 AM HEILIGEN OSTER TAG VM IST ALHIER ZVR STRIEGAV IN GOTT SELIGLICH VORSCHEIDEN DES EDLEN ERNVESTEN VND WOLBENAMTEN HERN CHRISTOFEN VON NIMITZES AVFM BVRGLHEIN GROS PETERWITZ GELIBTES TOCHTERLEN ANNA MARIA IRES ALTERS 3 VIERTEL IAR VND LIEGET ALHIER BEGRABEN DEME GOT GENADE

Płyta nagrobna Barthola von Sack † 1618

               
               

Płyta nagrobna Barthola von Sack von Pirschen auf Pilgramshain, zmarłego 17 marca 1618 roku w wieku 53 lat.

Anno 1618. den 17. Martii ist in Gott seliglich vorschieden den Edle Gestrenge Ehrenveste Wolbenampte Herr BARTHOL von Sack von Pierschen auf Pilgramshayn der freyen Herrschaft Trachenbergk EXECVTOR TESTAMENTARIVS vnd Landehauptman seines alters 53 Jahr 13 Daged Gott G.

Płyta nagrobna Georga von Elbel † 1605

               
               

Płyta nagrobna Georga von Elbel, zmarłego 4 czerwca 1605 roku w wieku 51 lat.

ANNO 1605 DEN 4 IVNI IST IN GOT SELIGLICH ENTSCHLAFEN DER EDLE EHRENVESTE AVCH WOLBENAMBTE H. GEORG VON ELBEL DER ELTFER VND HARTMANESDORF ZV GREBEN SEINES ALTERS 51 JAR DEM GOT GENADE

Płyta nagrobna Hantza von Hoberg † 1603

               

Płyta nagrobna Hantza von Hoberg und Kauder avf Pilgramshain, zmarłego 17 września 1603 roku w wieku 64 lat.

ANNO 1603 DEN 17 SEPTEMBRIS VMB 5 AN DER HALBEN VHR GEGEN DEM MORGEN IST IN GOT SELIG ENTSCHLAFEN DER EDLE EHRNVESTE VND WOLBENAMBTE H. HANTZ VON HOBERGK VND KAVDER AVF PILGERMISHAIN SEINES ALTERS 64 IAHR

Płyta nagrobna Christopha von Schindel † 1587

Płyta nagrobna Christopha von Schindel von Streit, który zmarł w środę po św. Marcinie 1587 roku w wieku 66 lat.

ANNO 1587 IAR IST DER EDLE EHREN VESTE HERR CHRISTOPH VON SCHINDEL VON STREIT NACH GOTES WILEN DIE MITWOCH NACH MARTINI . . . . . GOT DER ALMECHTIGE GENEDIGK VND BARMHERTZIG SEI SEINES ALTERS 66 IAR

Płyta nagrobna Hansa von Adelsbach † 1573

Płyta nagrobna Hansa von Adelsbach und Niklasdorf auf Konradswaldau, zmarłego 8 czerwca 1573 roku.

IM IAR 1573 DEN 8 IVNI IST IN GOT SELIGLICH ENTSCHLAFFEN ZVR SCHWEINITZ DER EDLE EHRNVESTE VND WOLBENAMPTE HER HANS VON ADELSBACH VND NIKELSDORF AVF CONRADSWALDE LEID ELHIE BEGRABEN DEN GOT IN EWIGKEIT GENADE

Płyta nagrobna Gottfrieda von Adelsbach † 1594

Płyta nagrobna Gottfrieda von Adelsbach und Niklasdorf auf Konradswaldau, zmarłego 14 września 1594 roku.

ANNO 1594 DEN 14 SEPTEMBRIS DER EDLE IST IN GOT EHRENVESTE WOLBENAMBTE HERR GOTFRIDT VON ADELSBACH VND NIKLASDORF AVF CONRADSWALDE DER HEREN FVRSTEN VND STANDE ZV . . . . BESTELTER GEWESENER FENDRICH IN HVNGERN ZVR NEISE IN GOTT DEM HERN VORSCHIEDEN DEM GOT GENADE

Epitafium Hansa von Czirn oraz jego żony Anny † 1565

               
               
               
               

Epitafium Hansa von Czirn von Simsdorf oraz jego żony Anny von Czirn zd. von Stibitz, zmarłej 2 maja 1565 roku.

Im Namen Jesu christi ist aus dieser betrübten Welt abgeschieden der edle und ehrenveste Hans Zirn von Simbsdorf auf dem Burglehn Striegau im jor 95 (1595). Es ist zuvor im Jahr 1565 den 2. Tag Maji im Namen Jesu Christ seliglich entschlafen die edle ehrentugentsame Frau Anna geb. Stibitzin Hans Zirns eheliche Hausfrau. Er ewige Gott verleihe ihr und uns allen eine fröhliche Auferstehung.

Epitafium Gottfrieda Riegler † 1600

Epitafium Gottfrieda Riegler, syna Hansa Riegler zmarłego 9 stycznia 1600 roku mając zaledwie 2 tygodnie i 3 dni.

IM . 1600 . IARE . DEN . 9 . IANVARY FRVHE ZWISCHEN 3 . VND . 4 . VHR IST IN GOTT SELIG ENSCHLAFFEN DES EHRENVESTEN HANS RIEGLERS ROM: KHAY: MTT: SCHLESISCHER CAMER BVCHHALTEREY VERWANTEN VIEL GELIEBTES SONLEIN GOTFRID SEINES ALTERS . 2 . WOCH: VND 3 TAGE . LIGT . ALHIER . IN . DIESER KIRCHE BEGRABEN . DEM GOT G.

Płyta pamiątkowa

               

Płyta pamiątkowa

W ROKU PAŃSKIM
2002
OJCIEC ŚWIĘTY
JAN PAWEŁ II
SPEŁNIAJĄC PROŚBĘ
PIERWSZEGO
BISKUPA LEGNICKIEGO
TADEUSZA RYBAKA
PODNIÓSŁ
TĘ ŚWIĄTYNIĘ
DO GODNOŚCI
BAZYLIKI MNIEJSZEJ

Epitafium rodziny Baudisch † 1600

Epitafium rodziny Baudisch: Andreasa Baudisch z Legnicy, jego żony Ursuli zd. Behm, synów Daniela i Christopha oraz babci Cathariny Creutzheim.
Odczyt płyty inskrypcyjnej jest cząstkowy.

... Deo... Christus salus... Viator ... monumentum Daniel Primogenito.. MDC Anno XII. oct. Denato, et alteri filiolo Christophoro.. obiit.. 5. Febr.. quod in coelo scripta singulorum nomina non ignorarent, sibi quidem solatio, tibi vero mortalitatis omnimodae decumento M. Andr. Baudisius ligius Scholae Strig. Rector.. Ursula Behmia Coniuges concordes liberis suavissmis pietatis ergo posuerunt Catherinae Creutzheimiae aviae paternae.. imperita.. Da veniam. Agnosce affectum. Meditare squelam. Sui non sunt qui sunt pignora Quis quis homo es. Bonis omnia in bonum.

Epitafium Georga Seifridt, jego żony Rosiny oraz córki Dorothei

Epitafium Georga Seifridt, brata Andreasa Seyfriedt, zmarłego 13 lipca 1594 roku, jego żony Rosiny zd. Hantsch, zmarłej 16 września 1591 roku oraz ich córki Dorothei, zmarłej w 1573 roku.

Anno 1594 den 13. Julii ist in Gott selig verschieden der erbar kunstliebende Georg Seifridt, Mitbürger und Kangißer allhie und zuvor anno 1591 den 6. Septembris ist seliglich entschlaffen die tugendsame Frau Rosina Hantschin, seine geliebte Hausfrau und 1573 am heiligen Pfingsttag Dorothea, ihr beiden Töchterlein. Denen Gott gnade.

Epitafium Andreasa Seyfriedt, jego żony Hedwig oraz córki Cathariny

               

Epitafium Georga Seifrid, brata Georga Seifridt, zmarłego 4 sierpnia 1568 roku, jego żony Hedwig zd. Banck, zmarłej w 1557 roku oraz ich córki Cathariny. Epitafium postawił ich syn Georg Seifridt, burmistrz Strzegomia.

1568 den 4. Augusti ist in wahrem Erkenntniß Christi in Gott seliglich entschlaffen der ervorsichtige Andres Seyfriedt, Bürger und Kangießer allhie zur Striegau, und darvorn aber 1557 die Mittwoch nach Gallen (=St. Gallus) ist selig verschieden die tugentsame Fraw Hedwigis Banckin, seine erste eheliche Hausfraw. Eodem anno Sonnobent Vor Martini ist verschieden Catharina ihr beider Töchterlein. Liegen allhier begraben. Denen Gott gnade. Mon(umentum) hoc pos(uit) Georgius Seif(riedt) Con(sul) p(ietatis) ergo. Das Denkmal hat also der Sohn errichtet, der Bürgermeister Georg Seifriedt.

Epitafium NN osoby lub osób

               

Epitafium NN osoby lub osób, bowiem dolna tablica inskrypcyjna jest całkowicie zwietrzała. Na górnej jest fragment modlitwy. W centralnej części kobieta i mężczyzna klęczą pod ukrzyżowanym Chrystusem.

Sie transit gloria mundi. Joannis 3. Sie deus dilexit mundum, ut filium suum unigenitum daret, ut omnis, qui credit in eum, non pereat, sed habeat vitam aeternam.

Epitafium Martina Krigera † 1595

               

Epitafium Martina Krigera von Grimm z Pomorza, zmarłego 10 stycznia 1595 roku. Na dole bardzo wyraźny herb rodziny von Grimm.

Anno 1595 den 10. Januarii umb 22 der ganzen Ur ist in Gott selig entschlafen der erbare und kunstreiche Martinus Kriger von Grimmen, aus dem Lande Pummern, ein Balbier, dem Gott gnade. Job. XVIII. In meiner Not war dies mein Trost: er lebt noch, der mich hat erlost, und dem ich in der Not vertraut, wirt mich hernach mit meiner Haut umgeben, dass ich wieder werdt Gott sehen und auferstehen von der Erd.

Epitafium Johannesa Wolffa oraz jego żony Agnes

Epitafium Johannesa Wolffa, zmarłego 4 listopada 1698 roku oraz jego żony Agnes Veroniki zd. Handelick, zmarłej 11 kwietnia 1699 roku, z którą przeżył w małżeństwie 36 lat i doczekał się 2 synów i 4 córki.

Wachet; den ihr wisset nicht, welche Stunde euer herr kommen wird. Matth. 24,42. Ehrengedächtniß des weiland wohledlen mannhaften und wohlbenambten Johannes Christoph Wolffs, Röm. Kays. Majistät gewesenen Leutnants, welcher Anno 1698 den 4. Novembris, nachdeme er mit weiland der edlen gott- und tugendliebenden Frau Agnes Veronika geb. Handelickin in Ehe gesessen 36 Jahr, gezeuget 2 Söhne 4 Töchter, gelebt 56 Jahr, in die Ewigkeit berufen worden, denen Ao 1699, 11. Aprilis obgedachte seine Ehefrau dahin gefolget. Gott ihnen gnade.

Epitafium Johannesa Grappla † 1570

Epitafium Johannesa Grappla Starszego, pochowanego w Strzegomiu, zmarłego we wrześniu 1570 roku.

Anno 1570 den .. Septembris ist in Gott seliglich entschlafen der ehrbare Johannes Grappla der Elder von Greben, alhie zur Striegaw begraben. Dem Gott gnade. Der Mensch in seinem Leben ist Fleisch und Blut.

Epitafium Cathariny Ritter † 1605

Epitafium Cathariny Ritter zd. Rumpricht, żony Hansa Ritter, mieszczanina i radnego miasta Strzegomia, zmarłej 18 grudnia 1605 roku.
Inskrypcja częściowo zatarta zaprawą cementową.

Anno 1605 den 18. Dezembris ist entschlaffen die ehrbare ... Frau Catharina Rumpricht, des .. Herrn Hans Ritters, Bürgers und des Raths, geliebte Hausfrau, ihres Alters 47 Jahr, der Gott gnade.
Ganz oben: Anno 1617 den 7. .. ihres Alters...

Płyta nagrobna Balthasara von Schindel † 1555

               
               
               

Płyta nagrobna Balthasara von Schindel, zmarłego 1 kwietnia 1555 roku. Jego żoną była Christiane zd. von Nimptsch.

Anno 1555 ist der edle ehrenveste Balhasar .. verschieden den 1. Aprilis. Dem Gott gnade.

Płyta nagrobna mężczyzny † 1572

               
               

Płyta nagrobna mężczyzny w stroju rycerskim, zmarłego w 1572 roku. Jest to syn Balthasara von Schindel i Christiany von Schindel de domo von Nimptsch. (Herby zgodne)

Ao 1572 Jar. Mittwoch vor Fastnacht ist in Gott vorschieden der edle ehrenveste ...

Płyta nagrobna Christiany von Schindel † 1572

               
               
               

Płyta nagrobna Christiany von Schindel zd. von Nimptsch von Peterwitz, żony Balthasara von Schindel von Weisen Leipe, zmarłej w 1572 roku.

Anno 1572 ist in Gott vorschieden die edle tugendsame Fraw Christiana Nimptschin von Pitterwicz, Balthasar Schindels von der weisen Lipen nachgelassene Wittfraw allhie begraben. Der Gott gnade.

Płyta nagrobna córki Christopha von Stibitz † 1608

               
               
               

Płyta nagrobna córki Christopha von Stibitz, zmarłej 7 kwietnia 1608 roku wpół do jedenastej.

ANNO 1608 HAT DER EDLE EHRNVESTE SO DEN 7 TAG APRILIS ZWISCHEN ZEHN VND ELF HALBEN VHR IN DIESE WELT TOD GEBOREN IST ORDEN LASEN VND WOLBENAMBTE H. CHRISTOPH VON STIBITZ EINEM GELEBTE TOCHTERLEIN.

Płyta nagrobna Rebecci zd. von Ullersdorf † 1616

               
               
               
               

Płyta nagrobna Rebecci zd. von Ullersdorf, zmarłej 5 listopada 1616 roku.

Anno 1616 den 5. Novembris ist in Gott selig entschlaffen die edle wohlehrentugendreiche Frau Rebecca geb. Ullersdorfin, des edlen, gestrengen, ehrenvesten und wohlbenambten ... eheliche Hausfrau ihres Alters .. Jahr. Der Got genade.

Płyta nagrobna Daniela von Elbel † 1625

               
               
               
               

Płyta nagrobna Daniela von Elbel und Hartmannsdorf, zmarłego 21 sierpnia 1625 roku w wieku 66 lat i 8 tygodni.
Wokół postaci zmarłego osiem herbów rodzinnych. M.in. von Elbel, von Czirn, von Schindel, von Schaffgotsch i von Schleuser.

Anno 1625 den 20. August ist in Gott selig verschieden der edle ehrenveste, auch wohlbenambte Herr Daniel von Elbel und Hartmannsdorf zu Stamnitz, seines Alters 66 Jahr 8 Wochen.

Płyta nagrobna żony Daniela von Elbel † 1620

               
               
               
               
               

Płyta nagrobna żony Daniela von Elbel und Hartmannsdorf, zmarłej 11 listopada 1620 roku w wieku 60 lat. Wokół postaci zmarłej osiem herbów rodzinnych, m.in. von Schindel i von Rechenberg.

Anno 1620 den 11. Novenbris ist in Gott selig entschlafen die edle tugendsame Frau ... geborne ... des edlenehrenvesten auch wohlbenambten Daniel von Elbel und Hartmannsdorf zu Stamnitz eliche Hausfraw, ihres Alters im 60. Jahr.

Płyta nagrobna Rosiny córki Caspara † 1596

               
               
               

Płyta nagrobna Rosiny, córki Caspara, zmarłej 7 stycznia 1596 roku pomiędzy 6 a 7 godziną w wieku 5 lat. U góry po lewej stronie jeden herb rodzinny ale bardzo nieczytelny.

1596 DEN 7 IANVARII ZWISCHEN 6 VND 7 IST IN SELIG VORSCHIDEN ROSINA DES ERBAREN EHRNVESTEN CASPAR . . . . . BVRGERS ALHIE GELIEBTES TOCHTERLEIN IHRES ALTERS 5 IAR D. G. G.

Płyta nagrobna Dorothei von Kierstein

               
               

Płyta nagrobna Dorothei von Kierstein, która zmarła mając 5 lat 7 tygodni i 3 dni. Inskrypcja wokół płyty bardzo niewyraźna.

Płyta nagrobna Johannesa von Kierstein

               
               

Płyta nagrobna Johannesa Georgiusa von Kierstein, który zmarł mając 3 lata 21 tygodni i 6 dni. Inskrypcja wokół płyty bardzo niewyraźna.

Płyta nagrobna Anny von Kierstein

               
               
               

Płyta nagrobna trzeciego z rodzeństwa Anny Marii von Kierstein. Inskrypcja wokół płyty jest najmniej niewyraźna.

Płyta nagrobna Marthy von Koschwitz † 1595

               
               

Płyta nagrobna Marthy von Koschwitz, córki rektora szkoły w Strzegomiu Caspara Koschwitz, zmarłej 16 września 1595 roku.

MARTHE FILIA DE FVNCTES ANNO MDXC DIE XVI SEPTEMB MOESTVS FATER CASPAR KOSCHWITZ SCOLAE HVIVS MODERATOR IN CERTAM RESVRECTIONIS SPEM POSVIT

"tu w tym grobie leżę pogrzebana ja, Martha Koschwitz, tylko ciałem, ponieważ dusza mieszka (już) w niebiańskich wysokościach" - Małgorzata Stankiewicz "Dziecięce płyty nagrobne na Śląsku od XVI do XVIII w."

Płyta nagrobna Marii Schmiede † 1607

               
               
               

Płyta nagrobna Marii Schmiede, córki Caspara Schmiede, mieszczanina strzegomskiego, zmarłej 22 kwietnia 1607 roku mając zaledwie jeden rok 44 tygodnie i 5 dni.

Anno 1667 den 22. April zwischen 9 und 10 Uhr zu Abend hat Gott seinen Gnaden abgefordert Maria, des ehrenvesten Herrn Caspar Schmiedes, Burgers allhier zur Striegaw, liebes Töchterlein, ihres Alters 1 Jahr 44 Wochen und 5 Tage, deren Selichen (=Seelchen) Gott gnädig sei.

Pierwotnie przyjąłem datę 1667 rok (zgodnie z odczytem zamieszczonym na wiki-de genealogy) jednakże po dokładnym odczycie ze zdjęcia i dyskusji z panią Małgorzatą Stankiewicz, autorką książki "Dziecięce płyty nagrobne na Śląsku od XVI do XVIII wieku" zmieniam na rok 1607.

Epitafium Andreasa Hantsche oraz jego trzech żon

               
               

Epitafium Andreasa Hantsche, tutejszego mieszczanina, zmarłego 22 kwietnia 1581 roku, jego pierwszej żony Anny zd. Greger, zmarłej W 1550 , drugiej żony Hedewig zd. Helwig, zmarłej 30 grudnia 1563 roku oraz trzeciej żony Anny zd. Folckel, zmarłej 23 marca 1579 roku.

ANNO 1581 DEN 22 APRILIS IST SELIGLICH ENTSCHLAFFEN DER ERSAME ANDRES HANTSCHE MIT BVRGER ALHIE * ANNO 1550 IST VORSCHIDEN . ANNA . GREGERIN EHLICHE ERSTE HAVSEFRAV * ANNO 1563 DEN 30 . DECEMBER IST SELIGLICH VERSCHIDEN DIE TVGENTSAME FRAV HEDEWIG HELWIGEN . SEINE AN DER HAVSFRAV * ANNO 1579 . DEN 23 MARTII . IST . AVCH . SELIGLICH . ENTSCHLAFFEN . DIE . TVGENTSAME . FRAV ANNA . FOLCKELIN . SEINE DRITTE HAVSFRAV . DENEN GOT GENADE


Poniżej znajduje się małe epitafium Georga Seiffridta, zmarłego 25 lipca 1582 roku.
Georg Seiffridt .. ordnet .. ihr Vater zur Gedechtniß Anno 1582 den 25. Julii

Epitafium Samuela † 1586

               

Epitafium Samuela, zmarłego 14 listopada 1586 roku w wieku 6 lat.

Im 1586 Jahr den 14. Novembris ... dieser Kirchen liebes Söhnlein Samuel, seines Alters 6 Jahre ist in Christo seliglich entschlaffen im 1586. Jahr den 14. Novembris, lit (=Liegt) hie bei seinen lieben Ältern und Großeltern begraben denen uns allen Gott gnade in Ewigkeit. (2.Sam. 12.:) Ich werde wohl zu ihm fahren, es kommt aber nicht wieder zu mir.

Epitafium Hansa Wolfa oraz jego żony Dorothei

Epitafium Hansa Wolfa, radnego miejskiego, zmarłego 20 sierpnia 1545 roku oraz jego żony Dorothei zd. Frubel z Legnicy, zmarłej 27 maja 1557 roku. Płytę wystawił ich syn Andreas.

Anno Domini 1545 den 20. Augusti ist in Gott verschieden der ersame Hans Wolf Stadtvogt, allhie begraben. Darnach 1557 den 27. Maji sein Hausfrau Dorothea Frubelin zu Jauer entschlaffen und begraben. Denen gott gnedig. Charissimi parentibus filus Andreas ex pietate F(ieri) f(ecit). (Der sohn Andreas hat den Eltern das Denkmal gesetzt.

Epitafium Balthasara Jentsch oraz jego żony Margarety

               

Epitafium Balthasara Jentsch, rzeźnika w Strzegomiu, zmarłego 3 maja 1578 roku oraz jego żony Margarety Jentsch, zmarłej 14 listopada 1604 roku. Płytę wystawił syn Balthasar.

Anno 1578 den 3. May ist der ehrbare Balthasar Jentsch, Bürger und Fleischer allhie, selig verschieden, liegt zu St. Nicolaus begraben. Im 1604, den 14. November die tugendsame Fraw Margareta, seine eheliche Hausfraw, lieget allhie neben ihren Eltern und Geschwistern begraben. Denen Gott gnade. Diesen Stein hat ir Sohn Balthasar Jentsch seinen lieben Eltern und Großeltern zu Ehren setzen lassen. Das Blut Christi reinigt uns von allen Sünden.

Epitafium NN osoby

               

Trzypiętrowe renesansowe epitafium z końca XVI wieku NN osoby, z figurą klęczącą u stóp ukrzyżowanego Chrystusa, z całkowicie wypłukaną treścią inskrypcji dolnej. Ledwo widoczne dwie pierwsze cyfry roczne 15. . . . Co ciekawe, to nie opisuje tego epitafium Hoffmann w swoim opracowaniu o kościele w Strzegomiu a także nie ma jego w opisie na stronie wiki-de.genealogy.

Epitafium trzech sióstr

Przepiękne ale prawie całkowicie rozmyte epitafium trzech sióstr Marii, Elisabeth oraz Hedwig, zmarłych w 1567 roku. Sądząc po czterech puttach w narożach epitafium, to z pewnością dotyczyło ono dzieci. Co ciekawe, to również i tego epitafium nie opisuje Hoffmann w swoim opracowaniu o kościele w Strzegomiu a także nie ma jego w opisie na stronie wiki-de.genealogy.

Epitafium Reginy Deutschlender † 157 . .

Epitafium Reginy Deutschlender zd. Berner, żony mieszkańca Strzegomia a zarazem krawca Michela Deutschlender, zmarłej po roku 1570, gdyż brakuje ostatniej cyfry daty rocznej. U dołu piękny herb cechu krawców czyli nożyce krawieckie.

Anno 157.. seliglich verschieden die tugentsame Frau Regina Bernerin, des vorsichtigen Michel Deutschlender, Schneider und Mitbürger zur Striegaw, ehelich Hausfraw. Der Gott gnade. Und deine Seele wird gesund werden, denn du hast auf mich gehoffet, Jeremias.

Epitafium Simona Kuhlas i jego dwóch żon

               

Epitafium pochodzącego ze Złotoryi burmistrza Strzegmoia Simona Kuhlas, zmarłego 2 kwietnia 1652 roku w wieku 75 lat, jego drugiej żony Anny zd. Keppel , zmarłej 19 marca 1644 roku oraz trzeciej Cathariny zd. Koischwitz.

Anno 1652 den 2. april ist selig im Herrn verschieden der Erenveste wolbenambte und Wolweise Herr Simon Kulhas vom Goldberg, gewesener Bürgermeister und Rathsverwandter allhier zu Striegau, seines Alters 75 Jahr 12 Tage. Zuvor aber Anno 1644 den 19. Martii ist gleichfalls Todes verfahren Fraw Anna Keppelin seine andere Ehefrau. Liegen beide unter diesem Stein begraben. D(enen) G(ott) g(nade). Zu dero Ehrengedächtniß hat Fraw Catharina Kulhasin geborene Koschwitz in, seine 3. Ehefrau und hinterlassene Wittib, diesen Stein aushawen und über dero Begräbniß aufrichten lassen.

Epitafium Valentina Hiller † 1585

Epitafium Valentina Hiller Starszego z Wolstadt, zmarłego 22 listopada 1585 roku w wieku 75 lat.

IM 1585 IARE DEN 22 NOVEMB: ZWISCHEN 4 VND 5 VHR IST IN GOT SELIGLICH ENTSCHLAFFEN DER ERSAME VALENTIN HILLER DER ELDER VON DER WOLSTADT SEINES ALTERS 75 IAR WELCHER ALHIER BEGRABEN DEM GOT GNEDIG VND BARMHERCZIG SEI VND VORLEIHE IHME VND VNS ALLEN AM IVNGSTEN TAGE EIN FROLICH AVFERSTEVNG ZVM EWIGEN

Epitafium Valentina Hiller i jego dwóch żon

               
               

Epitafium Valentina Hiller, mieszkańca oraz radnego Strzegomia, syna Valentina, także radnego, zmarłego 27 listopada 1603 roku, zmarłej 12 stycznia 1600 roku jego pierwszej żony Anny zd. Utt oraz zmarłej 12 marca 1600 roku drugiej żony Barbary zd. Klichbrot.

Anno 1603 den 27. Novemb. Ist in Gott selig verschieden der ehrbare vorsichtige Valentin Hiller Bürger und Rats allhier. Zuvor den 12. Januari die ehrbare tugendsame Frau Anna Uttin, seine erste Hausfrau. Danach 1600 den 12. Martii die ehrbare tugendsame Frau Barbara Klichbrotin, seine andere Hausfrau D(enen) G(ott) g(nade).

Epitafium NN kobiety

Epitafium NN kobiety. Płyta przedstawia postaci mężczyzny i kobiety klęczących u stóp Boga. Epitafium, patrząc na szczątkową widoczną treść inskrypcji, dotyczy kobiety. Pośrodku napis DER GOT GNADE.

. . . . IST . IN . GOT . VERSCHIDEN . TVGENTREICHE . . . . . . HEINES . DES . RATHES . EHLICHE . HAVSFRAW .

Epitafium NN osoby

               

Bardzo niewyraźne XVI wieczne epitafium z rozmytą płytą inskrypcyjną i postaciami klęczącymi u stóp ukrzyżowanego Chrystusa.
Co ciekawe, to również i tego epitafium nie opisuje Hoffmann w swoim opracowaniu o kościele w Strzegomiu a także nie ma jego w opisie na stronie wiki-de.genealogy.

Epitafium Marthy Wolfgeil † 1670

               
               
               

Przepiękne barokowe epitafium z ośmioma herbami rodzinnymi wokół, dotyczące Marthy Wolfgeil zd. Küttner, córki tutejszego mieszczanina Sebastiana Küttner oraz Susane von Döbitsch, żony Petera Wolfgeila, burmistrza królewskiego miasta Strzegomia, matki trojga dzieci w tym jednej córki i dwóch synów, zmarłej 21 września 1670 roku w wieku 63 lat. Po stronie ojczystej herby rodzin von Döbitsch, von Schindel, von Springsdorf i von Bot, a po stronie macierzystej von Tewtschen, nierozpoznany, von Freund oraz von Lobyl.
Co ciekawe, to również i tego epitafium nie opisuje Hoffmann w swoim opracowaniu o kościele w Strzegomiu a także nie ma jego w opisie na stronie wiki-de.genealogy.

Epitafium dwóch żon Melchiora Rittera

               
               
               

Wspaniale rozbudowane epitafium dwóch żon Melchiora Rittera oraz córki z pierwszego małżeństwa. Titia Ritter zd. Tietze, pierwsza żona Melchiora była córką burmistrza Georga Tietze, urodzona w 1536 roku. Zmarła 15 września 1600 roku w czasie zarazy. Druga żona Ursula zd. Ritter, była córką Georga Rittera, urodzona w 1579 roku, wyszła za mąż za Melchiora w 1601 roku. Zmarła 6 marca 1612 roku. Epitafium dotyczy także córki Melchiora z pierwszego małżeństwa Anny Ritter, zmarłej w 1615 roku.

Christo sacrum. Hic stae sunt clarissima et splendidissimae sexus foemineitricae unius mariticongiugesdesideratissimae matronae religiosae pietatis, honestatis, pudoris et candoris laude ornatissmae ac Titia Amplissimi Viri Georgii Titii Consulis quondam reipublicae Stregensis praeclarissimi mariti relicta filia e coniugio primo natu minima, quae annis aetatis XXXVI, mensibus VII, diebus coniugii vero concorditer et foccunde habiti annis XIII, mense I, diebis III pie et foeliciter peractis, anno post natum Christum MDC die XV. Septembris tempore pestis in puerperio beata ac placida morte extincta est; et Ursula Riteria, honesti viri Georgii Ritterii, Civis et Pannifici Stregensis filia, quae annos aetatis XXXIII, menses VI, diebus in coniugio vero concorditer et foecunde e iamh bito annis XI, mensibis VII, diebus religiose es laudabiter exactis, anno redonatae salutis MDCXII die VI Martii post perpessos ingentes corporis dolores placides tandem et beate in Domino obdormivit, ut et filia e coniugio primo exoptatissima virgo pientissima simul ac honestissima et omnibus virtutum virginalium ornamentis conspicua, Anna Ritteria cum annis.. mensibis.. diebsus.. 1615 die.. placide.. quibis Melchior Ritter maritus et parens.. epitaphium..

Umschrift: Nostra.. iacceant membra exanimata ..foedaque sit putridis vermibus esca caro,, rursus utrumque condita frui..

Epitafium Anny von Falckenhain † 1681

Wspaniałe barokowe epitafium Anny Sophie von Falckenhain zd. von Rosenstein, żony Siegemunda von Falckenhain, urodzonej 10 grudnia 1642 roku a zmarłej 19 listopada 1681 roku w wieku 39 lat, matki 6 synów i 4 córek.

Hier ruhet in Gott sanft und selig weiland die hoch- und wohlgebohrene hochtugendliebende Frau Anna Sophia Falkenhainin geb. Rosenstammin, Frau in Oberstreit und Romnitz, welche Anno 1642 den 10. Dezembris auf diese Welt geboren und mit dem hochedelgeboren Herrn Siegemund von Falkenhain auf Oberstreit in friedlicher und gesegneter Ehe gelebt hat bis ins 21. Jahr, gezeuget zehn Kinder, sechs söhne und vier Töchter, ihren seligen Abschied genommen Anno 1681 den 19. Novembris, nachdem sie ihr Alter gebracht auf 39 Jahr weniger 3 Wochen.

Epitafium Siegemunda von Falckenhain † 1689

Wspaniałe barokowe epitafium Siegemunda von Falckenhain urodzonego w polskim Lissau 20 lipca 1634 roku a zmarłego 8 grudnia 1689 roku w wieku 55 lat, ojca 6 synów i 4 córek, męża Anny Sophie von Falckenhain zd. von Rosenstein.

Hier ruhet ... auf 55 Jahr hat er sein Alter gebracht, indem er geboren Anno 1634 den 20. Julii zur polnischen Lissau, in den Ehstand hat er das erste Mal gelebt 21 Jahr, darin hat er gezeugt 10 Kinder, als 6 Söhne und 4 Töchter, in der anderen Ehe hat er zugebracht wie wohl ohne Kinder 6 1/2 jahr. Auf seinem Gut Oberstreit ist erseliglich von dieser wlt abgefordert worden den 8. Dezember 1689. Gott verleihe ihm eine sanfte ruhe und am jüngsten Tage eine fröhliche Auferstehung zum ewigen Leben. Herzliebste, trauret nicht, ich ruh in Jesu Händen, der wird in aller Not auch ... einander wieder sehn in Himmelsfreuden.

Epitafium Caspara Tietz † 1612

Wspaniałe barokowe epitafium Caspara Tietz, brata Hansa Tietz, mieszczanina i kuśnierza w Trzebnicy, zmarłego 28 maja 1612 roku w wieku 41 lat.

Der Mensch, vom Weibe geboren, lebt kurze Zeit und ist voll Unruhe, gehet auf wie eine Blume und fällt ab, fleucht wie ein Schatten und bleibet nicht. Hiob im 14. Capitel. Im Jahre nach Christi Geburt 1612 den 28. May starb sanft und selig der ehrbare und vorsichtige Herr Caspar Tietz, Bürger und Kürschner allhier, seines Alters im 41. Jahr. Dem Gott gnade.

Epitafium Hansa Tietz † 1612

Wspaniałe barokowe epitafium Hansa Tietz, brata Caspara Tietz, mieszczanina w Trzebnicy, zmarłego 15 lipca 1612 roku w wieku 38 lat.

Ich bin nacket aus meiner Mutter Leib gekommen, nacket werde ich wieder dahinfahren. Hiob am 10. Capitel. Ao 1612 den 15. Julii ist in unvorsichtiger Weise der ehrbare und wohlgerechte Herr Hans Tietze, Purger und Gastgeber allhier, durch Hans Wangeln den Jüngeren mit einem Muschketenschuß beschädigt worden, welcher auch sein Leben mit ausstehenden großen Schmerzen den 21. Julii hat vollendet, seines Alters 38 Jahr. Dem Gott gnade. Haben wir Gutes empfangen von Gott, und sollten das Böse auch nicht annehmen. Hiob am 2. Cap.

Epitafium Melchiora Krause oraz jego żony Ursuli

               

Podwójne epitafium Melchiora Krause, mieszczanina strzegomskiego, zmarłego 2 sierpnia 1627 roku w wieku 70 lat oraz jego żony Ursuli zd. Schobel von Schlaup, zmarłej 5 kwietnia 1617 roku w wieku 65 lat.

Ich weiß, dass mein Erlöser lebet, und er wird mich hernach aus der Erde aufwecken, und werde, danach mit dieser meiner Haut umgeben werden und werde in meinem Fleische Gott sehen. Anno 1627 den 2. August ist in Gott seliglich entschlaffen der erbar vorsichtige Herr Melchior Krause, Burger und Rothgerber allhie zu Striegau, seines Alters 70 Jahr. Dem Gott eine fröhliche Auferstehung verleihe.

Anno 1617 den 5. April ist in Gott seliglich entschlaffen die ehrtugentsame Frau Ursula Schöbelin von Schlaup im Jauerschen Weichbild gelegen, des erbaren vorsichtigen Herrn Melchior Krauses, Bürgers und Rothgerbers allhie eliche Haus’frau, ihres Alters 65 Jar. Der Gott gnade.

Dies laß deinen größten Schatz sein, Allein deß tröst ich mich in der Tat, dass Christus für mich bezahlt hat. Mensch, o all die Hoffnung dein In Christi Leiden soll begründet sein.

Epitafium Anny von Noth † 1714

               
               
               
               

Epitafium Anny Barbary von Noth zd. von Lüttwitz, urodzonej w 1649 roku. Jej pierwszym mężem był Hans Georg von Döbschitz und Ortmannsdorf, za którego wyszła 21 czerwca 1684 roku, a który zmarł w 1690 roku. Drugim mężem, za którego wyszła w 1691 roku był Karl Gottlieb von Noltitz z Łomnicy. Anna zmarła 13 stycznia 1714 roku w wieku 64 lat.

Daß die Welt ein Tränentahl, ein Kerker, in welchem Krankheit und Schmerzen, Angst und Wehn einen Wettstreit halten, bezeugen die hier ruhenden Gebeine der weiland wohlgeborenen Frau Anna Barbara von Noth, geb. Lüttwitz, Frau auf Fegebeutel, deren edel und elend geschehene Geburt Anno 1649 erfolget; die erste Vermählung mit dem wohlgeborenen Ritter und Herrn Hans Georg von Debschitz und Ortmannsdorf, Herrn auf Fegebeutel, den 21. Juni 1684 vollzogen worden, doch dieses Band trennte 1690 der Tod; die andere Vermählung geschah Anno 1691 mit dem wohlgeborenen Ritter und Herrn Karl Gottlieb von Noltitz Herr auf Lomnitz, welche Ehe bis an dero seligen Tod, der den 13. Januarii Ao 1714 erfolget, obzwar in stetem Kreuze, doch in vollkommener Andacht auf 64 Jahr. Drum wohl mir, dass ich nun hiervon erlöset bin.

Epitafium Martina Senftleben oraz jego żony Heleny

               
               

Czteropiętrowe barokowe epitafium, którego centralną część zajmują dwie postaci małżonków klęczących pod ukrzyżowanym Chrystusem, a dotyczące Martina Senftleben ze Starego Strzegomia, zmarłego 10 kwietnia 1624 roku w wieku 44 lat oraz jego żony Heleny Senftleben zd. Rab, zmarłej w 1626 roku w wieku 52 lat. Inskrypcja jest dość mocno wypłukana.

Martin Senftleben in der Alten Striegaw hat seiner lieben Hausfrau helene Rabin, mit welcher er eine friedsame und fruchtbare Ehe 25 Jahre besessen, .. 1624 den zehnten April, ihres Alters 44 Jahr, in ihrem Christenberuf selig verschieden, und dann ihr 1626 ... seines Alters 52 Jahr ... gefolget ... diese Tafel aufrichten lassen. Unten. Das Blut Christi des Sohnes reiniget uns von allen unseren Sünden. 1. Joh.

Epitafium Christopha von Lüttwitz † 1695

Barokowe epitafium Christopha Friedricha von Lüttwitz, urodzonego w 1652 roku, ożenionego 25 sierpnia 1675 roku z Barbarą Dorotheą zd. von Nostwitz a zmarłego w 1695 roku.

Allhie ruhet der weiland hochedle Ritter und Herr von Lüttwitz, Herr auf Niederstreit, welcher geboren Anno 1652 den 9. .. Morgens 6-7 Uhr geheiratet Anna 1675 den 25. August die damals hochedelgeborene Jungfer Barbara Dorothea, gest. 1695.

Epitafium Barbary von Crackau † . . . . . .

               
               
               

Przepiękne barokowe epitafium Barbary Dorothei von Crackau zd. von Nostitz, urodzonej 6 września 1651 roku. Jej pierwszym mężem był Christoph Friedrich von Lüttwitz, za którego wyszła 15 listopada 1675 roku i miała z nim 4 synów oraz 2 córki. Po jego śmierci wyszła powtórnie za mąż za Balthasara Antona von Crackau, jednakże ich małżeństwo było bardzo krótkie bo tylko 6 tygodni i 2 dni.
Co ciekawe, w inskrypcji jej pierwszego męża widnieje data ślubu 25 sierpień 1675 roku a na jej inskrypcji 15 listopada 1675 roku.

Hier unter diesem Steinn ruhet dem Leibe nach die weiland Frau Barbara Dorothea CRACKOVIN geb. von Nostitz. Sie eblickete Anno 1651 den 6. sept. dieses Tageslicht, vermählete sich aber Anno 1675 den 15. November zum ersten Mal mit weiland ... Herrn Christoph Friedrich von Lüttwitz, Herrn auf Niederstreit, zeuget auch mit demselben durch Gottes Segen 6 Adelkinder, als 4 Söhne und 2 Töchter, die aber allseits deren hochadeligen Eltern durch den Tod vorrangegangen; nach Absterben ihres gemeldeten Herrn Gemahls verheiratete sie sich mit ... Herrn Balthasar Anton von Crakau, lebte mit ihm eine sehr kurze Zwit in der Ehe, nämlich 6 Wochen und 2 Tage, und brachte ihr alter auf 26 Jahre 39 Wochen. Ihr Herr Gemahl ... Denkmal setzen lassen.

Epitafium Marii von Festenberg † 1697

               
               

Barokowe epitafium Marii von Festenberg zd. von Seidlitz, żony Christopha von Festenberg zwanego Pakisch, z którym w czasie 9 lat małżeństwa miała pięcioro dzieci, z czego dwoje bardzo wcześnie zabrał Bóg, a żyje syn oraz dwie córki. Zmarła 9 marca 1697 roku w wieku 38 lat.

Auf diesem Stein grub das unsterbliche Gedächtnis der wohledelgeborenen und gestrengen Frau Tit. Maria von Festenberg geb. von Seidlitz als des wohlgeboren gestrengen Herrn Christoph von Festenberg Packisch genannt, auf Ober- und Nieder-Eysdorf ... vollkommene Gemahlin, welche nachdem sie 29 Jahre in dem jungfräulichen Stande geblühet, in den heiligen Ehestand eingetreten und darinnen, durch reichen Segen Gottes mit 5 Kindern, davon ein Sohn und eine Tochter bei Gott, ein Sohn und zwei Töchter aber bei dem Leben, dass also dieselbe nach 9 jähriger Ehe 1697 ihr völliges Alter mit 38 Jahren glücklich beschlossen. Ihre Seele lebet in dem Himmel, der Leib ist in diesem Grab, ihre Tugend beruhet bei den Frommen.

Epitafium NN rodziny

Barokowe poczwórne epitafium NN rodziny z prawie nieczytelnymi inskrypcjami. Wiadomo jedynie, że górna lewa inskrypcja dotyczy Dorothei, zmarłej 29 sierpnia 1604 roku. Na lewej dolnej odczytywalna jest jedynie data roczna 1609. Podobnie na dolnej prawej odczytywalną datą jest rok 1606. Natomiast na prawej górnej można odczytać, że Dorothea zmarła w grudniu 1606 roku w wieku 60 lat i 12 tygodni.

1. Anno 1604 den 29. August ist die ... und tugendreiche Frau Dorothea ... (lewa górna inskrypcja)
2. Anno 1609 ...
3. Anno 1606 ...
4. Anno 1606 den .. Decembris ist ... Dorothea ... selig verschieden und nach christlichem Gebrauch zur Erde bestattet worden, nachdem sie ihr ganzes Alter auf 60 Jahr 12 Wochen ... Derer Gott gnädig sein solle. (prawa górna inskrypcja)

Epitafium Heleny von Seherr † 1650

               
               
               

Barokowe epitafium Heleny Margerity von Seherr zd. von Luck, pierwszej żony Hansa Heinricha von Seherr, pana na Żółkiewce, zmarłej 4 listopada 1650 roku w wieku 39 lat po 16 latach małżeństwa.
Zarówno Hoffmann jak i na portalu jest pomyłka w nazwisku, bowiem jej mąż nazywał się Seherr a nie Scher.

In diesem Stein ruht das unsterbliche Gedächtnis einer tugendvollkommenen Gemahlin, Frau geb... Herrn Hanß Heinrich von Scher auf Pilgramshain ... Frau; sie lebte 39 Jahr, 4W. (Hoffmann schreibt: 39 Jahr, 14 Jahr) in der Welt, 16 Jahr in der Ehe. Ihre Seele ist im Himmel, der Leib ein Fraß, ihre Tugend im Gedächtnis der Frommen.

Epitafium Hansa von Seherr † 1690

Barokowe epitafium Hansa Heinricha von Seherr męża Heleny von Seherr zd. von Luck oraz drugiej nieznanej żony, pana na Żółkiewce, zmarłego w 1690 roku.
Zarówno Hoffmann jak i na portalu jest pomyłka w nazwisku, bowiem jej mąż nazywał się Seherr a nie Scher.

Hier ruhet der hochedelgeborene Ritter und Herr Hans Heinrich von Scher, herr auf Pilgramshain, welcher Anno 1638 ..., 1666 in erster Ehe ..., 1690 in eine andere Ehe retreten. Sein Leben war ... seine Ehe gesegnet, sein Ende selig.

Epitafium Christopha Demuth, jego dwóch żon i dwóch córek

               

Barokowe epitafium Christopha Demuth, piekarza, zmarłego 13 czerwca 1616 roku, jego pierwszej żony Anny zd. Hanns, zmarłej 4 kwietnia 1604 roku, drugiej żony Ursuli zd. Hertwig, zmarłej ? (widoczne dwie pierwsze cyfry 16) oraz dwóch córek zmarłych w 1615 roku. Jednej 13 stycznia w wieku 5 lat i 6 dni oraz drugiej 5 lutego w wieku 6 lat i 26 tygodni.

Anno 1616 13. Junii ist in Gott selig vorschieden der ehrbare wohlweise Herr Christoph Demuth, Becker und des Rats allhier, seines Alters im 62. Jahre. Zuvor aber Anno 1604 den 4. April die ehrbare tugentsame Frau Anna Hannsin (?), seine erste eheliche Hausfrau, ihres Alters im 73. Jahre, danach Anno 16.. den .. die ehrbare tugentsame Frau Ursula Hertwigin von Pitterwitz ihres Alters... ; aber Anno 1615 ihr zwei Kinder, ... den 13. Januarii, seines Alters 5 Jahr 6 tage, und Theresia den 5. Februarii 6 Jahr 26 Wochen alt, denen allen Gott gnedig sein wolle.

Epitafium Marii zd. Welzel † 1816

               

Bardzo niewyraźna płyta inskrypcyjna tego epitafium. Możliwe było odczytanie jedynie tylko kilku słów. Dotyczy ono Marii Elisabeth zd. Welzel von Heidau, zmarłej 14 kwietnia 1816 roku w wieku 66 lat. Miała jednego syna i dwie córki.

Elisabeth geborene Welzel ... gestorben 1816, 66 Jahre alt, in der Ehe 41 Jahre ...

Epitafium NN osoby

               
               
               
               

Przepiękne bardzo rozbudowane XVI-wieczne epitafium, jednak bez czytelnej inskrypcji.

Tablica pamiątkowa

WDZIĘCZNI ZA ŁASKI
WIARY I PRZYNALEŻNOŚCI
DO CHRYSTUSA I KOŚCIOŁA
W 1050 ROCZNICĘ
CHRZTU POLSKI

WIERNI PARAFII PW. SW. APP.
PIOTRA I PAWŁA W STRZEGOMIU
Z KS. PRAŁATEM MARKIEM BABUŚKĄ
PROBOSZCZEM PARAFII

NADZWYCZAJNY ROK ŚWIĘTY
MIŁOSIERDZIA BOŻEGO
ANNO DOMINI 2016

Zamknij okno